Okul Öncesi Eğitimi Ve Faydaları

Zorunlu eğitime henüz başlamamış çocukları kapsayan dönemin adıdır. Yaş aralığı vermek gerekirse okul öncesi, 3 yaş – 6 yaş arası çocuk grubunu ifade etmektedir. Peki, okul öncesi eğitimi nedir? Çocuğun fiziksel ve zihinsel olarak hem hayata hem de zorunlu eğitim dönemine hazırlanmasını sağlayan eğitim sürecidir. Okul öncesi eğitim programı iyi planlandığında, ebeveynlerin ve eğitimcilerin etkin rol aldığı, verimli bir öğrenme ortamı oluşur. Okul öncesi eğitim döneminde çocuklar büyük kazanımlar sağlar. Gelecek dönem alacağı tüm eğitimlerine zemin hazırlayan bir süreçtir. Her çocuğun bir olmadığı yargısı burada da karşımıza çıkan en büyük olgudur. Kimi çocuk koşa koşa giderken; kimi çocukta bu süreçte zorlanabilir. Burada ki en önemli görev eğitimciye düşmektedir. Çocuğun gelecek olan eğitim hayatını etkilemeden; çocuğu okula ya alıştırmalı ya da düzgün bir şekilde, okula hazır olmadığı yargısı ile eğitim hayatı ertelenmelidir.

Kızımdan örnek verecek olursam. Biz 2,5 yaşında oyun grupları ile başladık. İlk günümüzü hiç unutmam. Masal’a ‘’yarın okula başlıyoruz. Bugün erken yatmamız gerekiyor’’ dediğimde gidip sırt çantasını getirip ‘’teyzem gibi çantamı hazırlayayım’’ diyerek çantasına oyuncaklarını doldurmuştu ? şuan 4 yaşa yaklaşırken şükürler olsun ki hala severek devam ediyor. Şuan 3 yaş grubu anaokuluna devam ediyor. Okulda öğrendiklerini her ne kadar bize anlatmaktan kaçınsa da; oyun oynarken kendini kaptırıp ‘’anne bak bunu ben okulda öğrendim’’ diyerek dökülüveriyor ? haa okulda oluşan olumsuzlukları daha eve gelmeden başlıyor anlatmaya. O konuda ben de biraz katıyım sanırım. Biraz ince eleyip sık dokumamdan olsa gerek ^^ kim kime ne yapmış, kim kavga etmiş, kim bağırmış…^^ … bu duruma alıştırana kadar baya da emek harcamışlığım var doğruyu söylemek gerekirse.

Ben çocuğum evden gitsin de biraz dinleneyim düşüncesiyle vermedim kızımı okula. Çocuğum bana yükte gelmiyordu. Benim amacım okul hayatına adaptasyon sorunu yaşamak istememdi. Ben de bu yaşlarda başladım okula ve hiç pişmanlık duymadım. Sonrasın da okula gelmemek için ağlayan arkadaşlarıma gülerek bakardım. ? Belki de dimdik duruşumu buna borçluyumdur. Kızım da güçlü kendine sahip çıkabilen çocuk olsun diye istedim okula başlamasını. Şuan da Masal dimdik ayakta. Bana el sallayarak giriyor sınıfına. Okul çıkışı da koşturarak atlıyor kucağıma. Benden kolay ayrılıyor olması beni ilk zamanlar korkutmuyor değildi ama sonra sonra; pedagog da taktir ettiği bu durum benim gönlüme su serpti. Hatta okul da ‘’sevgi ne demektir?’’ sorusuna kızımın cevabı ‘’sevgi anne demektir’’ cevabını verdiğini duyduğum da dedim ki… iyi ki de kızımı gönül rahatlığıyla el sallamasına destek olmuşum.

Peki ya okul öncesinin faydaları nelerdir? Gelin bu konuyu madde madde değerlendirelim.

SOSYALLEŞME

Çocuğun ailesi dışındaki insanlarla güvenli bir çevrede sosyalleşmesi, temel bir unsurdur. Anne-babalar, sezgisel olarak, çocuklarımızı diğer çocuklara tanıtmanın ve çocukların arkadaşlık kuracağı gruplarına geçişlerini desteklemenin önemli olduğunu anlıyoruz. Çocuklarımızın utangaçlığın üstesinden gelmeleri ve özgüven kazanmaları için çocuklarımızın sosyalleşmelerini ne kadar erken sağlarsak o kadar iyi ederiz. Sosyalleşmeyi sonraya bırakırsak, çocukların sosyal gelişimlerini engelleriz. Okul öncesi eğitim sayesinde çocuklar sosyalleşir.

İŞBİRLİĞİ VE PAYLAŞMA

Çocuğun iyi niyetli profesyoneller rehberliğinde güvenli bir öğrenme ortamında nasıl paylaşmayı, işbirliği yapmayı öğrenmesi ve cesaretlenmesi gayet önemlidir. Bu aşama (paylaşmayı öğrenmek), kardeşi olmayan çocuklar için zorlayıcı olabilir fakat bunu erken yaşlarda öğrenmek önemlidir.

HAYAT BOYU ÖĞRENME COŞKUSU

Dersler, çocukları etkili öğrenci olmaya teşvik edecek, eğlenceli ve heyecan verici bir şekilde verilmelidir. Çocukların şevkle ve hevesle öğrenmeye susaması gerekir. Eğitim sevgisi-okuma, öğrenme, keşfetme, okul öncesi eğitimle kökleşiyor.

EĞİTİMİN DEĞERİNİ DENEYİM YOLUYLA İLETİN

Çocukların birini kendilerine rol modeli alarak ve gerçek deneyimler sağlayarak öğrenmesi, eğitimin değerini kavraması önemlidir. Anneler ve babalar, çocuklarının hayatında elbette çok büyük bir etkiye sahip olacaktır. Aynı zamanda ailelerin, çocuklarını kendilerini geliştirebilecekleri, öğrendiklerini deneyimleyebilecekleri ve yeni bakış açıları edinebilecekleri ortamlarla buluşturmaları da gayet gerekli ve önemlidir. Bu; ailelerin, çocukların eğitimine önem verdiklerini de gösterir.

SAYGI

Başkalarına saygı göstermeyi öğretmek. Bu, insanlar ve eşyalar ile sınırlı değildir, aynı zamanda çevreye de saygı gösterilebilir. Bu erdemi öğrenmek için, her şeyin paylaşıldığı ve keyifli davranışların hem organik olarak öğretildiği hem de öğrenildiği bir okul öncesi ortamdan daha iyi bir yer yoktur.

TAKIM ÇALIŞMASI

Ekip çalışmasının, başkalarının görüşlerine, dinleyiciliğine, işbirliğine ve eşitliğe saygı göstermenin öneminin kavranması ve öğretilmesi. Pek çok okulöncesi etkinlik, ekip çalışması etrafında toplanmıştır. Erken yaşta bir ekipte nasıl çalışacağınızı öğrenen bir kişi nihayetinde sosyal açıdan daha uyumlu ve esnek olacaktır.

DAYANIKLILIK

Okul öncesi eğitmenler ve ebeveynlerin, çocukların dayanaklılığını mümkün olduğunca artırmak için birlikte çalışması önemlidir. Açık beklentiler ve öngörülebilir sonuçlar ile tutarlı, güvenli ve adil bir sosyal çevre yaratarak, çocukların kendilerini ve duygularını yönetmek için gerekli becerileri geliştirmesi sağlanabilir. Öğretmenler, çocukların ilk elden deneyimler yoluyla öğrenebilecekleri zorlu bir ortam oluşturabilirler. Çocuklar sıkıntı ve güçlük çekebilirler. Veya zaman zaman bir oyun kaybedebilirler, ancak bu durum hayatta daha büyük zorluklar için başa çıkma stratejileri planlamak için temel oluşturmaktadır.

KONSANTRASYON

Okul öncesi dönemde, çocuklar yeni fırsatlar, yeni arkadaşlar ve yeni ortamlar keşfederler her fırsatta. Dolayısıyla zihinleri çok canlı ve yaratıcıdır. Eğitimciler olarak bu yoğunluğu, dinleme, yönergeleri takip etme, görevlere katılma ve konsantrasyonun kritik yaşam becerisini geliştirmeyi grup etkinliklerine katılma becerisi ile dengelemeliyiz.

SABIR

Her gün yetişkinler olarak, sabrımızın test edildiği durumlarla karşılaşırız. Çocukların, sosyal becerilerini keşfedip uygulayabilecekleri bol miktarda sosyal deneyimlere dahil olmaları gerekir. Çocuklar, rol modelleme ve sosyal deneyimler yoluyla, sabırlarını geliştirip sıralarını beklemeyi öğrenirler. Verilebilecek örnekler arasında bir öğretmenin dikkatini çekmek, bir oyuncağı, oyun alanını paylaşmak veya bir oyuna girmek için beklemek sayılabilir.

GÜVEN VE BENLİK SAYGISI

Güçlü bir refah duygusu, çocukları yeteneklerini, becerilerini ve ilgi alanlarını keşfetmeye teşvik edecek olan güven, iyimserlik ve benlik saygısı sunar. Diğer çocuklar ve öğretmenlerle yapılan olumlu etkileşimler, durumları ve problemleri yaşamları boyunca çocukları kendilerine güvenle yaklaşmalarını sağlayacak pozitif, sağlıklı ve güvenli bir saygıyı teşvik edecektir.

ÇEŞİTLİLİĞE MARUZ KALMA

Erken yaşlarda farklılığa ve çeşitliliğe önem vermek bir çocuğun gelişiminde çok önemlidir. Erken yaşta eğitim, çocuklara farklılıkları takdir etme ve kabul etme yönünde rehberlik eder ve topluma çok yönlü katkıda bulunur. Çocukların, herkesin kendi kültür, inanç ve etniğiyle kendi hayatında benzersiz ve özel olduğunu anlamaları önemlidir. Anaokul oyun oynamaktan çok daha fazlasıdır. Anaokulunun temel eğitim faydaları (okur yazarlık ve aritmetik gibi) somut olsa da, çocuklar çok yönlü birey olma yolunda sağladığı gelişmeler gerçekten çok değerlidir.

AKADEMİK BAŞARIYI ARTIRIYOR

Okul öncesi eğitim çocukların akademik başarısını artırıyor. Oxford Üniversitesi’nde 3 bin çocuk üzerine yapılan inceleme, okul öncesi eğitim alan çocukların, almayanlara kıyasla daha yüksek oranda akademik kariyer seçtiğini gösteriyor. Araştırmamız, bir çocuğun evde beş yaşın altındayken edindiği eğitim deneyiminin daha sonra edineceği akademik başarılar için gerçekten de önemli olduğunu gösteriyor. Ne yazık ki, tüm çocuklar ailelerinden aynı desteği alamıyorlar ve bu da okul öncesi eğitimi çocuklar için özellikle önemli kılıyor. Bulgularımız, dezavantajlı kökenlerden gelen çocukların okul öncesi eğitimi için yapılacak bir yatırımın bu çocukların akademik hayatına muhteşem bir katkıda bulunacağını kanıtladı.